Bejaardenhuizen
Zo'n 60 jaar geleden, begin zestiger jaren van de vorige eeuw, werden er
in Leeuwarden nieuwe bejaardenhuizen gebouwd. En vast en zeker niet alleen in mijn geboortestad Leeuwarden, ik denk dat dit overal in Nederland gebeurde. Mijn grootouders, het ene
stel geboren in 1896 en het andere stel in 1898/1899, leek het fantastisch
om daar te wonen! Helemaal verzorgd, inclusief maaltijden en schoonmaak!
Ze schreven zich enthousiast in voor een plek, dat kon, er waren geen beperkingen, iedereen kon zich inschrijven. En na verloop van tijd was
er plek voor hen, nou ja, alleen de grootmoeders, want mijn grootvaders
waren in de tussentijd al overleden.
Mijn oma's
De huizen van mijn grootmoeders werden verkocht en van dat geld woonden ze in het bejaardenhuis.
Het geld uit de woning ging er bijna aan op, maar daar kregen ze wel
onbezorgd wonen voor terug! En het fijne was dat mensen zonder vermogen
er ook konden wonen, dan betaalde de overheid de kosten, volgens mij
vanuit de bijstand, maar dat weet ik niet zeker. Later gebeurde dat
vanuit de AWBZ (algemene wet bijzondere ziektekosten).
Mijn oma Aaf, geboren in 1896, woonde vanaf haar 70e in het
bejaardenhuis, mijn oma Lolkje woonde er vanaf haar 74e. Beide oma's
waren bij hun intrek in het bejaardenhuis recent weduwe geworden. Ze
gingen wonen in een bejaardenhuis dat dicht bij hun vroegere woonbuurt
stond en dat deden buren en familieleden ook en daarom woonden er in dit
huis veel oud-buren en familieleden.
Gezellig!
Oma Aaf woonde 18 jaar in het bejaardenhuis en oma Lolkje 16 jaar lang.
Oma Aaf en oma Lolkje in het bejaardenhuis
Was het altijd leuk voor oma Aaf en oma Lolkje om in het bejaardenhuis te wonen?
Ze waren blij en tevreden met de aangeboden maaltijden en vonden het
heerlijk dat hun kamer en de gangen gepoetst werden. Beiden waren vanaf
hun 12e tot aan hun huwelijk dienstbode geweest, een hard bestaan voor
jonge meiden, en ze vonden het prachtig dat er nu voor hen gepoetst en
gekookt werd.
Na verloop van tijd vond Oma Aaf het nogal deprimerend dat er steeds
weer mensen waar ze bevriend mee was, dood gingen. Dan maakte ze bij de
gezamenlijke thee en koffie nieuwe vrienden en kennissen en dan gingen die na verloop van tijd ook weer dood. En daarna moest het contacten maken weer
opnieuw beginnen. Oma Aaf ging na haar 80e niet meer naar de koffie en
thee en maakte zelf drinken op haar kamer, ze had geen zin meer in
contacten met steeds weer nieuwe mensen. Ze las met plezier de krant en
keek veel TV en genoot van het uitzicht vanuit haar raam op de 8e
verdieping. En natuurlijk vond ze het heerlijk als er kinderen of
kleinkinderen langs kwamen. Ze was altijd zeer belangstellend naar wat
ik deed en wat ik van de politiek vond. We hadden leerzame en leuke
gesprekken.
Oma Lolkje liet zich niet kisten en ging gewoon naar gezamenlijke
activiteiten: koffie, thee, films, muziek, het maakte niet uit, ze was
overal voor in! Ze was ook niet zo'n krantenlezer, dus misschien
verveelde ze zich op haar kamer. Ze overleed toen ze 90,5 jaar oud was.
Verdwijnen verzorgingshuizen
Al weer geruime tijd geleden heeft de overheid in haar wijsheid besloten
dat de bejaardenhuizen, inmiddels verzorgingshuizen geheten, wel dicht konden.
Er was geen behoefte meer aan. Ze hadden ouderen bevraagd en die zeiden
massaal dat ze liever thuis wilden blijven wonen. Dat leek hen veel
prettiger dan in een verzorgingshuis wonen. Ik snap dat heel goed, want
iedereen wil gezond oud worden en niemand wil ouderdom met gebreken.
Welkome antwoorden, die antwoorden dat bijna iedereen thuis wilde
blijven wonen, want het scheelde heel veel geld!
Een mooie bezuiniging.
Want zeg nou zelf, ons land is er sinds de jaren 60 niet rijker op
geworden. Het is armoede alom en dan kun je het je als land niet meer
veroorloven om zo veel geld te besteden aan verzorgingshuizen. Weg met
die dingen! We schuiven de kosten van de thuiszorg naar de gemeenten, we
maken er nog even een flinke bezuinigingsoperatie van en die gemeenten
zoeken het lekker zelf maar uit!
Wat zeg je?
Zijn er steeds meer ouderen en zijn die nu thuis aan het
dementeren en aan het verpieteren?
Niets aan de hand, ze wilden 10 of 15
jaar geleden toch zelf thuis blijven?
Woningnood voor ouderen
OK, ik overdrijf misschien een beetje, maar toch, ik vind het absurd dat verzorgingshuizen destijds gesloten zijn en dat er zo weinig aandacht
is besteed aan geschikte woonruimte voor ouderen.
Verzorgingshuizen zijn een prima plek voor mensen die meer zorg nodig
hebben, maar nog niet slecht genoeg zijn voor een verpleeghuis! Niet
voor mensen zoals destijds mijn oma's, die waren toen voor de huidige
normen nog te kwiek en zelfredzaam, maar voor mensen die eigenlijk niet
meer thuis kunnen wonen.
Er is al woningnood, ook in steden als Groningen, maar ook in andere
steden en zeker voor ouderen als die op zoek willen naar een voor
ouderen aangepaste woning.
Ze hadden er, in plaats van de verzorgingshuizen te sluiten, gewoon net
als in de zestiger jaren van de vorige eeuw, gewoon méér moeten bouwen!
Misschien wat anders van opzet dan toen, eigentijdser en iets ruimer dan
de kamertjes van destijds.
Wie heeft in vredesnaam verzonnen dat er tussen de beperkte zorg
thuis en de uitgebreide en medische zorg in het verpleeghuis helemaal
niets hoefde te komen?
Wat vind jij?